Trực khuẩn gram âm kị khí – ABCs

Trực khuẩn Gram âm kị khí

SVY6. Hoàng Thị Thu Trang, Học viên Y Dược học cổ truyền Việt Nam

Hiệu đính: DS. Võ Thị Hà

Nhiều chủng Trực khuẩn gram-âm kị khí cư trú với mật độ cao trong khoang miệng, hệ tiêu hóa, âm đạo của con người, bao gồm Bacteroides (quan trọng nhất là chủng Bacteroides fragilis), Prevotella và Porphyromonas spp. Khi gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ gây nên bệnh lý nha chu, viêm phổi – màng phổi, viêm vùng chậu, abces ổ bụng (Hình 12-2). Độc tính của chúng được gia tăng khi có mặt các chủng vi khuẩn khác và vì vậy những sinh vật này thường liên quan đến nhiễm đa trùng.

Trực khuẩn kị khí gram-âm, đặc biệt là chủng B. fragilis, thường tiết ra β-lactamase phân hủy penicillin và cephalosphorin. Tuy vậy, nhóm carbapenem và vài cephalosporin (như cephamycin, cefotetan và cefoxitin) vẫn vững bền trước β-lactamase. Tương tự, các enzyme β-lactamase này bị khử hoạt tính bởi các chất ức chế β-lactamase.

Điều trị nhiễm khuẩn kị khí thường theo kinh nghiệm và dựa trên kết quả quan sát, rằng trực khuẩn gram âm kị khí gần như đều nhạy cảm với β-lactam/hợp chất ức chế β-lactamase ampicillin-sulbactam, piperacillin- tazobactam, ticarcillin-clavulanate), nhóm carbapenem (imipenem, meropenem, doripenem, ertapenem) và metronidazole (Bảng 12-2). Chloramphenicol cũng đem lại hiệu quả điều trị cao, nhưng bị hạn chế sử dụng bởi độc tính của thuốc. Những kháng sinh khác cũng có tác dụng tốt trị trực khuẩn gram-âm kị khí bao gồm clindamycin, piperacillin, tigecycline, cũng như một vài thuốc thuộc nhóm cephalosporin (cefotetan, cefoxitin) và nhóm quinolone (moxifloxacin).

CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ:

1.                          ,                      , và                   spp. là những trực khuẩn gram-âm kị khí quan trọng trên lâm sàng.
2. Bốn loại kháng sinh có tác dụng vượt trội chống lại trực khuẩn gram-âm kị khí là                ,                 ,                         , và                  .
3. Những kháng sinh khác cũng có tác dụng tốt chống lại trực khuẩn gram-âm kị khí bao gồm                       ,                         ,                       , và                  .           .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

Aldridge KE, Ashcraft D, Cambre K, et al. Multicenter survey of the changing in vitro antimicrobial susceptibilities of clinical isolates of Bacteroides fragilis group, Prevotella, Fusobacterium, Porphyromonas, and Peptostreptococcus species. Antimicrob Agents Chemother. 2001;45:1238–1243.

Snydman DR, Jacobus NV, McDermott LA, et al. National survey on the susceptibility of Bacteroides fragilis group: report and analysis of trends for 1997–2000. Clin Infect Dis. 2002;35( suppl 1):S126–S134.

Vedantam G, Hecht DW. Antibiotics and anaerobes of gut origin. Curr Opin Microbiol. 2003;6:457–461