Một nguồn lực mới giúp dược sĩ tư vấn và giáo dục cộng đồng cho bệnh nhân
Người dịch: Nguyễn Huỳnh Anh Vũ – SVDược-Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch.
Người hiệu đính: DS. Quản Thị Thùy Linh
Nguồn tài liệu:Loren Bonner, Wm. Ray Bullman, Deborah E. Davidson (cập nhật lần cuối Tháng 8 năm 2017). A new pharmacist resource for patient counseling and community education. Pharmacy Today. Link
Việc thiếu tuân thủ trong sử dụng thuốc theo toa hiện nay được coi như là “vấn đề về thuốc khác” của Mỹ, theo Hội Đồng Quốc Gia về Thông Tin và Giáo dục Bệnh Nhân (NCPIE)[1]. Không tuân thủ sử dụng thuốc trong điều trị có thể làm cho bệnh tiến triển xấu đi, xuất hiện biến chứng, giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí có thể gây tử vong sớm, những hậu quả trên còn chưa kể đến các bệnh mãn tính hoặc biến cố nghiêm trọng hơn nữa cho bệnh nhân. Theo một đánh giá và ước lượng cho thấy, khoảng một nửa trong số 187 triệu người Mỹ lạm dụng thuốc theo toa[2] mà không có chỉ định cụ thể của bác sĩ.
Với các số liệu thống kê khác giống như trên, NCPIE đã giới thiệu đến một trang web mới nhằm cung cấp các nguồn thông tin cho Dược sĩ để giúp bệnh nhân hiểu biết rõ hơn và tuân thủ tốt hơn các loại thuốc mà họ đang dùng.
“NCPIE’s new đã được làm lại với tên khác là BeMedwise.org nhằm tạo cung cấp thông tin giáo dục một cách rộng rãi, dễ dàng truy cập hơn như việc người truy cập có thể tải miễn phí tài liệu, các tip và bảng đánh giá kiểm tra trực tuyến gửi về cho các Dược sĩ, hỗ trợ việc tư vấn và tiếp cận cộng đồng”-Deborah Davidson[3] (Giám đốc Cao cấp về quan hệ thành viên và dự án đặc biệt của chương trình BeMedWise tại NeedyMeds).
Theo NCPIE, với tư cách là chuyên gia về thuốc tại Mỹ, các Dược sĩ có thể có ảnh hưởng mạnh nhằm thúc đẩy việc sử dụng thuốc an toàn và phù hợp.
- Rất nhiều thông tin
Một trang web mới mà NCPIE gọi là “Action-Oriented ” (hành động theo định hướng) được thiết kế để giúp người bệnh hiểu về thuốc họ đang dùng bằng các công cụ để họ có thể chủ động đặt câu hỏi và thảo luận với chuyên gia y tế.
Các Dược sĩ có thể truy cập để xem các tip, checklist và bộ công cụ dành riêng cho bậc phụ huynh, người cao tuổi, những người chăm sóc, trẻ em và vị thành niên, v.v. Giả sử, về phần thuốc dành cho người cao tuổi sẽ giải thích cụ thể cách các dược sĩ có thể giúp đỡ bệnh nhân, cùng với tư vấn cho bệnh nhân. Các cách thức đó bao gồm:
1.1 Các Dược sĩ cần lập danh sách theo dõi các thuốc trên máy tính. Khi bạn đến mua thuốc tại một cửa hàng và cho dược sĩ biết các thuốc không kê đơn, thuốc kê đơn và thực phẩm chức năng bạn đang dùng, dược sĩ sẽ đảm bảo thuốc của bạn không tương tác với nhau.
1.2 Yêu cầu Dược sĩ đặt thuốc kê toa trong hộp dễ mở, cũng như bạn có thể yêu cầu tháo bao bì chống trẻ em với điều kiện gia đình bạn không có trẻ em
1.3 Dược sĩ sẽ in lên hộp đựng thuốc kê toa một nhãn dán lớn hơn nếu như bạn gặp khó khăn trong việc đọc nhãn thuốc.
1.4 Các Dược sĩ có thể cung cấp thêm thông tin cho bạn bằng tài liệu để giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại thuốc bạn đang sử dụng.
Nói chung, tất cả các nguồn lực đều tập trung vào việc thúc đẩy công tác quản lý thuốc và cải thiện tuân thủ của bệnh nhân, tránh các tác dụng bất lợi, các tương tác thuốc không mong muốn, ngăn lạm dụng thuốc, khuyến khích các buổi thảo luận hỏi- đáp giữa người bệnh và nhân viên y tế.
- Nguồn thông tin tải xuống miễn phí
Nguồn thông tin giáo dục bệnh nhân trên BeMedWise.org đều miễn phí và có thể tải xuống. Tất cả những thông điệp về việc sử dụng thuốc an toàn được xây dựng dựa trên 35 năm kinh nghiệm của NCPIE nhằm gia tăng nhận thức về vai trò của sự kết nối giữa bệnh nhân và nhân viên y tế trong việc thúc đẩy sử dụng thuốc một cách an toàn hiệu quả và xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh.
- Năm lời khuyên cho bệnh nhân
Sau đây là 5 lời khuyên do NCPIE liệt kê cho bệnh nhân để giúp họ theo dõi và uống thuốc đúng theo chỉ dẫn.
3.1 Làm cho việc dùng thuốc đơn giản hơn. Nói chuyện với Bác sĩ hoặc Dược sĩ về việc bạn có thể đơn giản hóa lịch trình dùng thuốc như thế nào nhằm giúp bạn dễ dàng theo dõi việc dùng thuốc. Nếu có thể bạn hãy uống thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày và đưa lịch uống thuốc vào lịch trình hoạt động hằng ngày của bạn.
3.2 Làm việc với một nhà thuốc. Cân nhắc việc sử dụng một nhà thuốc để cung cấp thuốc cho tất cả các đơn thuốc của bạn và dự trữ thuốc ở đó, nhà thuốc có thể giúp bạn quản lý thuốc đồng thời kiểm tra các tương tác của thuốc có thể xảy ra.
3.3 Phối hợp dự trữ thuốc theo toa. Nói chuyện với Bác sĩ và Dược sĩ của bạn để xem liệu bạn có thể sắp xếp thời gian khi bạn mua thuốc liên tục. Nhiều nhà thuốc hiện nay có thể giúp bạn căn chỉnh thời gian mua thuốc của bạn, lúc đó bạn có thể mua các loại thuốc mình đang dùng với số lượng đủ dùng cho mỗi tháng và tất nhiên bạn cũng phải trao đổi với Dược sĩ về thuốc mình vừa mua.
3.4 Tải các ứng dụng nhắc nhở lịch uống thuốc (vd: My Medication Record, My Medicine List, Medi-Safe, etc.) và in chúng ra một tờ giấy nhắc nhở. Ngoài ra, việc viết ra lịch trình dùng thuốc sẽ giúp bạn theo dõi được khi nào nên dùng và dùng thuốc nào. Đối với những loại thuốc bạn đang dùng, cần chú ý đến thời gian bạn nên dùng và đọc thêm các hướng dẫn sử dụng đặc biệt khác (ví dụ: “dùng cùng thức ăn”)[4] .
3.5 Tìm kiếm thêm các công cụ nhắc nhở lịnh trình sẽ rất tốt cho bạn. Nhiều công cụ có sẵn nhằm giúp bạn nhớ lịch uống thuốc. Một số người sử dụng các ứng dụng nhắc nhở trên điện thoại (máy tính) để theo dõi. Một số loại thuốc cần được gói trong hộp (ví dụ: các vỉ thuốc). Nhiều người dựa vào các hộp đựng thuốc để để phân loại thuốc mình sẽ dùng theo ngày hoặc thời gian trong ngày (lịch trình uống thuốc).
- Tài liệu kham khảo:
[1]. Steve Leuck, PharmD (cập nhật ngày 23 tháng 8 năm 2017) https://www.pharmacytimes.com/contributor/steve-leuck-pharmd/2017/08/what-is-the-national-council-on-patient-information-and-education
[2]. https://thongtinthuoc.net/Lam-dung-thuoc-theo-toa.htm
[3]. https://www.linkedin.com/in/deborah-davidson-7400a56/
[4]. http://bemedwise.org/medication-safety/medication-management-adherence