Hướng dẫn thời điểm uống thuốc

DS. Nguyễn Thị Diệu Hiền, TS.DS. Võ Thị Hà

Một trong những yếu tố quyết định thời điểm uống thuốc chính là sự tương tác giữa thuốc với thức ăn. Một số loại thuốc sẽ hấp thu, phân phối hay chuyển hóa nhanh hay chậm tùy thuộc vào tình trạng dạ dày (rỗng hay đầy thức ăn). Hơn nữa một số loại thuốc còn gây ra khó chịu và kích ứng dạ dày. Vì vậy việc tư vấn cho bệnh nhân về thời điểm uống thuốc là rất cần thiết.

Đa phần những trường hợp thức ăn làm tăng hấp thu thuốc đều được tận dụng để tăng nồng độ thuốc trong máu. Tuy nhiên, với những thuốc mà nồng độ máu quá cao có thể gây độc thì nên tránh uống vào bữa ăn. Những thuốc bị thức ăn làm giảm hấp thu thì phải uống xa bữa ăn. Các trường hợp còn lại nên uống vào bữa ăn để giảm tác dụng không mong muốn trên đường tiêu hóa.

Bảng dưới đây trình bày một số thuốc/nhóm thuốc đặc biệt nên uống lúc đói (1h trước khi ăn hay 2h sau khi ăn) hay uống trước bữa ăn (từ 30 phút đến 1h).

Nhóm thuốc	Thuốc	Biệt dược	Thời gian sử dụng		Chú ý
THUỐC KHÁNG SINH
Tetracycline	Doxycycline	Doxycycline 100mg			Tránh uống cùng với sữa
Macrolide	Erythromycin (dạng base hay stearat)	Erythromycin 250/500mg			– Trước ăn 1h – Nếu bị kích ứng tiêu hóa thì uống cùng bữa ăn
	Roxithromycin	Ruxict 150mg Dorolid 150mg
	Azithromycin	Aziefti 500mg PymeAZI 500			Uống 1h trước hay 2h sau khi dùng thuốc kháng acid
THUỐC TIÊU HÓA
Ức chế bơm proton	Esomeprazole	Colaezole 20mg Esomeprazol Stada 20mg SaVi Esomeprazole 40mg Nexium Mups tab 40mg			– Trước ăn 30 phút – Không được nghiền, bẻ đôi
	Lansoprazole	Scolanzo 30mg
	Omeprazole	Omeprazol 20mg Prazav 20mg
	Rabeprazole	Barole 10mg Pariet 10mg Acilesol 20mg Arpizol 20mg
	Pantoprazole	Bio-panto 40mg
Sucralfat	Sucralfat	Eftisucral 1g Sucrate gel 1g/5ml Fudophos 1g gel			Trước ăn 30 phút
Chống nôn	Domperidone	Domperidone gsk 10mg
Men vi sinh	Men vi sinh	Bidisubtilis Normagut 250mg
Thuốc nhuận tràng	Sorbitol	Sorbitol 3,3%			Trước ăn 10 phút
THUỐC TIM MẠCH
Ức chế men chuyển	Captopril	Captopril 25mg Taguar 25mg			Trước ăn sáng 1h	Tránh thực phẩm chứa  Kali: chuối, phomat, thịt bò; thuốc chứa kali…
	Perindopril	Coversyl Perindopril Erbumine			Trước ăn sáng 15 phút
	Imidapril	Tanatril 5mg Imidagi 5mg
Glycoside	Digoxin	Digoxin 0,25mg			Tránh uống thuốc cùng thực phẩm chứa nhiều chất xơ hay cam thảo.
HORMONE
Thyroid	Levothyroxin	Tamidan			– Trước ăn sáng 30 phút – Thận trọng khi dùng các thực phẩm như đậu tương, quả óc chó, thực phẩm chứa nhiều chất xơ.
THUỐC CHỐNG THIẾU MÁU
Ion	Fe(++)	Bidiferon Tardyferon B9 Pymeferon B9			– Trước ăn 1h – Nếu kích ứng tiêu hóa có thể uống sau ăn 2h
THUỐC MIỄN DỊCH
Thuốc ức chế miễn dịch	Mycophenolate	Cellcept 250/500mg			– Không được nghiền, bẻ đôi. – Không dùng cùng thuốc kháng acid chứa Magie và Nhôm.