Nghiên cứu EPICC: Đánh giá can thiệp dược trong chăm sóc ung thư

Dịch: SVD4. Phạm Thị Như Quỳnh – Trường ĐH Y Dược Huế, DS. Võ Thị Hà

Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25594148

Mục tiêu và những điều cần biết: Trong lĩnh vực chăm sóc ung thư, dược sĩ lâm sàng có vai trò cải thiện công tác phòng ngừa và kiểm soát các vấn đề liên quan đến thuốc (Drug-Related-Problems: DRPs). Nghiên cứu EPICC (Evaluation of Pharmaceutical Intervention in Cancer Care) kéo dài 3 năm nhằm mục tiêu thu thập và phân tích những can thiệp dược (Pharmacist Interventions: PIs) đã tiến hành tại khoa ung bướu.

Phương pháp: Cơ sở dữ liệu online miễn phí thu thập các can thiệp dược ACT-IP của Hội Dược lâm sàng quốc gia Pháp (SFPC) được sử dụng, kết hợp với mô thức ra quyết định trong chăm sóc ung thư được tiêu chuẩn hóa (standardized dedicated cancer-care decision tree).

Kết quả: Tổng cộng 29.589 y lệnh thuốc thuốc (trong đó có 77.004 y lệnh chuẩn bị pha chế thuốc điều trị ung thư) được phân tích. 894 can thiệp dược đã được ghi nhận. ACT-IP đã xác định 54,1% các DRPs có liên quan đến việc sử dụng thuốc quá liều hoặc dưới liều điều trị. Mô hình chăm sóc ung thư tiêu chuẩn cho thấy ba nguyên nhân chính dẫn đến các vấn đề về liều dùng là: 50,2% do tính toán sai, 20% quên điều chỉnh liều và 12% lựa chọn kém về chế độ điều trị ung thư. Khoảng 13,8% các DRPs liên quan tác dụng có hại của thuốc và 3,9% là các tương tác thuốc-thuốc. Theo các mô thức ra quyết định (decision tree) đã cho thấy 22% trường hợp gặp tác dụng có hại có thể tránh khỏi khi chuyển sang sử dụng các thuốc trong cùng một nhóm và 72% các tương tác thuốc-thuốc có thể dẫn đến tăng độc tính ung thư.

Bàn luận: Phân tích các đơn thuốc góp phần vào việc sử dụng thuốc an toàn trong chăm sóc ung thư, và mô thức ra quyết định hiện tại đã làm nổi bật các thông tin bổ sung về DRPs và PIs. Tỉ lệ gặp DRP là 3% đơn thuốc, phù hợp với y văn. Dược sĩ đóng vai trò trong việc tối ưu hóa việc quản lý điều chỉnh liều, quản lý độc tính, cải thiện đường dùng và tương tác thuốc-thuốc cho bệnh nhân ung thư.

Các vấn đề mới và kết luận: Đây là nghiên cứu về các can thiệp dược trong chăm sóc ung thư đầu tiên có quy mô số đơn phân tích đạt gần 30.000 đơn. Các kết quả cho thấy những nét đặc trưng khác biệt về DRPs và PIs của bệnh nhân ung thư và giá trị của hệ thống mã hóa chuyên môn trong chăm sóc ung thư.