Những lợi ích của apomorphine trong bệnh Parkinson cuối cùng đã được xác nhận

Nguồn: https://www.medscape.com/viewarticle/901709#vp_1

Dịch: SV. Trần Thị Huyền Trang – Dược K3, ĐH Y Dược Hải Phòng.

Hiệu đính: DS. Hoàng Thị Hồng Thanh – Khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa Sông Thương – Bắc Giang.

Những lợi ích của apomorphine – chất đồng vận dopamine trong bệnh Parkinson cuối cùng đã được xác nhận trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng, mặc dù thuốc đã được sử dụng cho tình trạng này trong nhiều năm.

Thử nghiệm mới – được gọi là TOLEDO – cho thấy truyền apomorphine dưới da “có tác động lâm sàng có lợi trên sự bất thường về vận động ở bệnh nhân Parkinson vẫn tồn tại mặc dù tối ưu hóa thuốc dùng đường uống hoặc qua da“, kết luận của các tác giả, dẫn đầu bởi Bác sĩ Regina Katzenschlager, Bệnh viện Danube, Thủ đô Viên, Áo.

“Ngoài ra, tiêm apomorphine liên tục dưới da có thể cho phép giảm liều và số liều thuốc chống parkinson đường uống tác dụng ngắn” họ cho biết thêm.

Thử nghiệm được công bố trên số ra tháng 9 của tạp chí Lancet Neurology. Những phát hiện này lần đầu tiên được trình bày và báo cáo bởi Medscape Medical News tại Hội nghị thường niên Viện Thần kinh học Hoa Kỳ 2017.

Tương đương với Levodopa

Katzenschlager và các đồng nghiệp giải thích rằng apomorphine được cấp phép đầu tiên ở Anh để sử dụng trong điều trị Parkinson vào năm 1993 trên cơ sở phát hiện từ một nghiên cứu nhãn mở cho thấy apomorphine có hiệu quả điều trị Parkinson tương đương với levodopa, và nó vẫn là thuốc duy nhất có sẵn với hiệu quả điều trị triệu chứng tương tự như levodopa.

Truyền apomorphine dưới da được cấp phép cho trường hợp bất thường về vận động nghiêm trọng và được hoàn lại bởi một số hệ thống chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới.

Họ lưu ý rằng trong bệnh Parkinson tiến triển hơn, bệnh nhân có thể trải qua chu kì dài bất động khó chịu, và nỗ lực để kiểm soát bất thường về vận động với thuốc uống có thể dẫn đến vô hiệu rối loạn vận động. Biến chứng vận động dai dẳng có thể được kiểm soát bằng kích thích não sâu hoặc cung cấp thuốc dopaminergic liên tục bằng cách truyền dưới da apomorphine hoặc truyền qua ruột gel levodopa-carbidopa.

Trong khi bằng chứng cấp cao ủng hộ hiệu quả của kích thích não sâu và gel levodopa-carbidopa, cả hai phương pháp điều trị đều xâm lấn và liên quan đến một số rủi ro nhất định.

Mặc dù nhiều nghiên cứu không kiểm soát cho thấy hiệu quả của apomorphine trong việc giảm thời gian “nghỉ”, khi thuốc của bệnh nhân không hoạt động tối ưu và các triệu chứng Parkinson trở lại, và phần lớn cũng cho thấy sự cải thiện về rối loạn vận động và giảm đồng thời liều levodopa đường uống. Các nhà nghiên cứu đã báo cáo rằng thuốc chưa bao giờ được thử nghiệm trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng. Họ nói đây là “điểm yếu quan trọng trong cơ sở bằng chứng chính thức cho lựa chọn điều trị này“.

Do đó, họ tiến hành thử nghiệm TOLEDO, trong đó 107 bệnh nhân bị bệnh Parkinson có bất thường về vận động không được kiểm soát đầy đủ bằng cách điều trị y khoa được phân ngẫu nhiên để nhận 3 đến 8 mg/giờ apomorphine hoặc truyền giả dược là nước muối trong thời gian bệnh nhân tỉnh (16 giờ một ngày) trong vòng 12 tuần.

Sau khi hoàn thành giai đoạn thử nghiệm mù đôi trong 12 tuần, bệnh nhân có thể bước vào giai đoạn thử nghiệm nhãn mở trong 52 tuần, trong đó tất cả bệnh nhân được truyền apomorphine.

Điểm mấu chốt của hiệu quả chính là sự thay đổi tuyệt đối trong thời gian nghỉ (bắt nguồn từ nhật ký của bệnh nhân) từ lúc bắt đầu đến tuần thứ 12.

Kết quả cho thấy thời gian nghỉ (khoảng trung bình 6 giờ mỗi ngày lúc ban đầu) đã giảm trung bình 0,58 giờ mỗi ngày trong nhóm giả dược so với 2,47 giờ trong nhóm apomorphine, cho một sự khác biệt đáng kể (P = 0,0025).

Apomorphine được dung nạp tốt mà không có bất kỳ dấu hiệu không mong muốn an toàn, mặc dù sáu bệnh nhân trong nhóm apomorphine rút khỏi nghiên cứu vì các tác dụng không mong muốn liên quan đến điều trị.

“Nghiên cứu của chúng tôi nhằm phản ánh thực hành lâm sàng thực tế, bao gồm cả sự khác biệt trong khu vực, và đại diện cho số đông bệnh nhân Parkinson thường được cung cấp điều trị này“, các nhà nghiên cứu viết. Các kết quả cung cấp bằng chứng mức độ cao cho thấy truyền apomorphine dẫn đến một sự cải thiện rõ rệt trong thời gian nghỉ, có liên quan đến sự gia tăng tốt về thời gian và có ý nghĩa lâm sàng từ quan điểm của bệnh nhân.

“Chúng tôi hi vọng rằng hướng dẫn điều trị sẽ được phát triển để hướng dẫn các bác sĩ, và truyền apomorphine sẽ được cung cấp và hoàn lại rộng rãi hơn như là một lựa chọn điều trị hiệu quả.”

Họ cho rằng mặc dù các nghiên cứu ngẫu nhiên so sánh apomorphine với gel levodopa-carbidopa vẫn chưa được thực hiện, cả hai phương pháp điều trị truyền tĩnh mạch đều có quy mô tác dụng tương tự, và truyền apomorphine dễ dàng đảo ngược và ít xâm lấn hơn gel levodopa-carbidopa, đòi hỏi phải chèn ống dạ dày.

Họ cũng chỉ ra rằng trong khi hầu hết bệnh nhân bắt đầu điều trị nội trú, bệnh nhân ngoại trú cũng có thể bắt đầu điều trị, “cái này tùy thuộc vào hệ thống và trường hợp chăm sóc sức khỏe, có thể mang lại sự thuận tiện hơn cho bệnh nhân và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và sự giảm tải cần thiết của việc sử dụng tài nguyên bệnh viện cho bệnh nhân nội trú.”

Trước khi điều trị xâm lấn

Trong một chú thích kèm theo, Bác sĩ Peter A. LeWitt, Bệnh viện Henry Ford, Detroit, Michigan, cho biết nghiên cứu TOLEDO sẽ giúp hướng dẫn các bác sĩ trong việc đưa ra quyết định về quản lý bệnh nhân mắc bệnh Parkinson tiến triển, đặc biệt khi cân nhắc sử dụng kích thích não sâu hoặc truyền đường ruột gel levodopa-carbidopa.

“Theo quan điểm về hiệu quả và tính an toàn của nó, việc truyền apomorphine nên được xem xét trước khi bắt tay vào các liệu pháp xâm lấn khác“, ông phát biểu.

Tuy nhiên, LeWitt lưu ý rằng nghiên cứu này nhấn mạnh mặc dù điều trị bằng apomorphine, liều cao levodopa và các loại thuốc bổ trợ khác, nhiều bệnh nhân tiếp tục bị gánh nặng bởi những bất thường về vận động đáng kể trong thời gian nghỉ hàng ngày.

“Một câu hỏi cuối cùng chưa được trả lời bởi nghiên cứu này là hiệu quả của đơn trị liệu apomorphine, mà trước đó đã được thử nghiệm chỉ trong một vài nghiên cứu. Các nghiên cứu trong tương lai có thể xem xét câu hỏi này và lợi ích nào, nếu có, được cung cấp bằng điều trị đồng thời levodopa“, ông kết luận.