Thụt rửa catheter như thế nào ?

Hỏi:

Cần dùng dung dịch gì và thể tích bao nhiêu để tráng, rửa ống thông (cannula) cố định ở tay của bệnh nhân trước và sau khi tiêm thuốc ?

Trả lời:

Dung dịch:

Dung dịch NaCl 0,9% được dùng để thụt rửa catheter động mạch hoặc tĩnh mạch để bảo đảm catheter sạch và vô khuẩn. Dung dịch nước muối sinh lý pha cùng với Heparin có thể được dùng để thụt rửa catheter động mạch để phòng cục máu đông và tắc đường truyền.

Thể tích:

+ Catheter tĩnh mạch ngoại vi: Thường dùng bơm tiêm chứa 5ml NaCl 0,9% bơm vào cổng của catheter tĩnh mạch để thụt rửa.

+ Catheter tĩnh mạch trung tâm: dùng thể tích gấp đôi thể tích của catheter và đường truyền.

Khi nào:

Thụt rửa này đòi hỏi được tiến hành khi:

+ trước khi chuẩn bị tiêm thuốc để bảo đảm catheter sạch và thông suốt.

+ sau khi tiêm thuốc qua cổng catheter để bảo đảm toàn bộ lượng thuốc được tiêm vào máu.

+ Trong trường hợp tiêm nhiều thuốc liên tiếp nhau qua cùng một cổng catheter, cần thụt rửa catheter giữa mỗi lần tiêm thuốc để bảo đảm các thuốc không tương tác với nhau. Điều này đặc biệt quan trọng với các thuốc hóa trị liệu đường IV.

+ Sau mỗi khoảng thời gian nhất định dù không tiêm thuốc để bảo đảm duy trì catheter thông suốt. Thường dùng 1-2ml NMSL để thụt rửa mỗi 8h với catheter ngoại vi ngắn. Với catheter tĩnh mạch trung tâm, thì cần dùng một thể tích gấp đôi thể tích của catheter và đường truyền để thụt rửa. Thụt rửa bằng NMSL, sau đó bằng dung dịch heparin 100u/ml mỗi 12h.  

Yêu cầu:

Thụt rửa này sẽ không gây đau nếu catheter đặt đúng vị trí, tuy nhiên bệnh nhân có thể cảm giác lạnh di chuyển trong tĩnh mạch. Nếu thụt rửa gây đau thì đó là dấu hiệu cho thấy cần đặt catheter lại.

Có thể xem thêm ở video sau: https://www.youtube.com/watch?v=6l2sYOOAF4w

TS.DS. Võ Thị Hà

Tài liệu tham khảo

1.    Longmore, Murray; Ian B. Wilkinson; Edward H. Davidson; Alexander Foulkes; Ahmad R. Mafi (2010). Oxford Handbook of clinical Medicine. Oxford Handbook. Oxford university Press.

I.V. Q & A: Flushing unused saline lock. Link: http://www.nurses.com/doc/iv-q-a-flushing-unused-saline-lock-0001