Tư vấn đơn thuốc online

Chắc fb và email của mình dễ tìm nên một số bạn inbox gửi thông tin nhờ tư vấn dùng thuốc. Nhưng đa số trường hợp mình đều không hồi âm, hoặc hồi âm là mình không tư vấn được, hoặc đơn thuần là tư vấn bạn nên đi khám bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn để được tư vấn kĩ hơn.

Bởi muốn tư vấn được, phải mất rất nhiều thời gian thu thập thông tin đầy đủ của bệnh nhân (tuổi, giới, triệu chứng, chẩn đoán của bác sĩ, các thuốc từng uống, đang uống, tiến triển…., liều lượng, cách uống….); kế đến phải mất rất nhiều thời gian để tra cứu, nếu phát hiện bất cứ điều gì nghĩ là cần thay đổi về cách dùng thuốc, phải điện trao đổi với bác sĩ, điều dưỡng trước khi trao đổi với bệnh nhân.

Nguyên tắc của một dược sĩ lâm sàng khi tư vấn là chỉ khi hiểu rõ được đầy đủ thông tin về bệnh và thuốc của bệnh nhân, trực tiếp quan sát được các biểu hiện lâm sàng, có thể đọc thêm được các thông tin trực tiếp từ đơn, hay bệnh án, có thể trao đổi trực tiếp với bác sĩ hay điều dưỡng đang điều trị bệnh nhân….để hiểu rõ về bệnh cảnh và điều trị. Dược sĩ không thể đơn thuần dựa vào những gì bệnh nhân kể và đơn thuốc rồi tự ý tư vấn thay đổi cách dùng thuốc nếu chưa trao đổi với bác sĩ của bệnh nhân. Nếu cần thì nói bệnh nhân quay lại bác sĩ hỏi để đạt được sự đồng thuận. Dược sĩ không có quyền tự ý tư vấn khác với đơn thuốc đã kê. Dược sĩ chỉ có quyền không bán đơn nếu cảm thấy đơn có vấn đề, hay dược sĩ chỉ có quyền đề xuất thay đổi với bác sĩ. Và bác sĩ vẫn là người cuối cùng quyết định.

Có bạn đồng nghiệp là dược sĩ, đang nằm viện và được bác sĩ điều trị. Bạn inbox hỏi mình là ý kiến bạn ấy không đồng tình với cách dùng thuốc của bác sĩ. Mình chỉ trả lời bạn ấy là bạn ấy có thể chủ động trao đổi với bác sĩ điều trị. Mình không đọc được bệnh án của bạn ấy, không trao đổi trực tiếp với bác sĩ bạn ấy, nên không thể đưa ra ý kiến chuyên môn được.

Sau 4 năm học ở Pháp, tại Pháp mình thấy việc tư vấn dùng thuốc cụ thể cho từng bệnh nhân chỉ được tiến hành khi dược sĩ gặp trực tiếp bệnh nhân. Ở bệnh viện thì sau khi đã đọc bệnh án, phỏng vấn bệnh nhân, trao đổi với bác sĩ, điều dưỡng…Ở nhà thuốc, thì việc phân tích kĩ đơn thuốc chỉ sau khi phỏng vấn kỹ bệnh nhân, tra cứu được hồ sơ dùng thuốc điện tử 3 tháng gần đây của bệnh nhân lưu trong thẻ bảo hiểm, nếu phát hiện vấn đề thì gọi điện cho bác sĩ điều trị để trao đổi…..DS không thể đơn phương tư vấn khác với đơn thuốc mà không báo lại cho bác sĩ điều trị.

Và việc tư vấn qua mạng ở nước ngoài thường chỉ dám tư vấn chung chung, tư vấn các nguyên tắc cơ bản, không thể tư vấn chi tiết, và luôn kèm câu sau: bạn phải gặp trực tiếp bác sĩ và dược sĩ trực tiếp của bạn để được tư vấn. Tư vấn online tiềm ẩn nguy cơ rủi ro và tư vấn sai rất cao vì đơn giản bạn khó nắm bắt được đặc điểm bệnh nhân là thế nào. Nên khi mình thấy nhiều bạn dược sĩ trẻ có ý tưởng xây dựng các trang web với dịch vụ tư vấn đơn thuốc online, cá nhân mình không nghĩ đây là dịch vụ tư vấn thuốc an toàn.

Vai trò tư vấn dùng thuốc của dược sĩ lâm sàng ở VN đôi khi đi theo 2 thái cực: thái cực âm là dược sĩ không tư vấn kĩ đơn thuốc của bác sĩ đã kê hay không có khả năng phát hiện được vấn đề trong đơn thuốc cũng như trao đổi với bác sĩ để đạt sự đồng thuận; thái cực dương là dược sĩ đôi khi “lộng quyền” tư vấn quá thẩm quyền của dược sĩ, tự ý tư vấn thay đổi sử dụng thuốc khác với đơn của bác sĩ mà không thông báo lại với bác sĩ…..

DS. VTH